تأثیر سولفات آلومینیوم و بازبرش شاخه بر ماندگاری و کیفیت رز شاخه ‌بریده رقم وارلون

این پژوهش با هدف بررسی سطوح مختلف سولفات آلومینیوم در محلول نگهدارنده همراه با برش مجدد شاخه بر ماندگاری گل شاخه‌بریده رز رقم وارلون در گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان انجام گرفت. گل‌های شاخه ‌بریده رز از پایه‌های مادری دوساله برداشت شده و تحت تیمار محلول سولفات آلومینیوم با غلظت‌های (0، 100، 150 و 200 میلی‌گرم در لیتر) و برش مجدد شاخه در 2 سطح (بازبرش و بدون برش) قرار گرفتند. در طول آزمایش صفات ماندگاری، کلروفیل a، b و کلروفیل کل، جذب آب، محتوای نسبی آب، پروتئین کل، فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز در گلبرگ‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که سطوح مصرف سولفات آلومینیوم تأثیر معنی‌دار بر صفات میزان کلروفیل a، کلروفیل کل و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در سطح 1 درصد و بر صفات ماندگاری، کلروفیل a و محتوای نسبی آب در سطح 5 درصد داشت. همچنین سطوح برش مجدد شاخه تأثیر معنی‌دار بر صفات ماندگاری، میزان کلروفیل، جذب آب، محتوای نسبی آب، پروتئین کل و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در سطح 1 درصد نشان داد. تأثیر متقابل سولفات آلومینیوم و برش مجدد شاخه نیز بر صفات کلروفیل b و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز در سطح 1 درصد و بر صفات ماندگاری، کلروفیل کل، محتوای نسبی آب در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. بنابراین تیمارها به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر صفات اندازه‌گیری شده تأثیر معنی‌دار داشته و موجب کاهش پیری و افزایش ماندگاری و کیفیت گل‌ها گردید.

تأثیر بستر های مختلف کاشت در گلخانه بر عملکرد و کیفیت رز شاخه بریده

گل رز با اختصاص بیش از یک سوم تولید گل بریدنی به خود ، در مقام نخست تولید گل بریدنی جهان قرار دارد . در سال های اخیر استفاده از سیسستم های کشت بدون خاک برای تولید گل رز در دنیا و از جمله ایران در حال توسعه است. یکی از مهم ترین نیازهای سیستم های کاشت متخلخل، شناخت یک بستر کاشت مناسب با استفاده از ترکیبات محلی می باشد. بر همین اساس هدف از این پژوهش جایگزین نمودن کوکوپیت به عنوان یک ماده وارداتی با مواد داخلی در ایران از جمله پرلایت، پوکه لیکا، زئولایت ویا ترکیبی از آنها و تأثیر این بستر ها بر خصوصیات گل رز رقم maroussia بود. بنابراین آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل نه بستر کاشت: کوکوپیت ( 100 %)، پرلایت ( 100 % )، پوکه معدنی ( لیکا ) ( 100 % )، کوکوپیت (75 % )+ زئولایت ( 25 % )، پرلایت (75 % )+ زئولایت ( 25 % )، پوکه معدنی (75 % )+ زئولایت ( 25 % )، کوکوپیت (50 % ) + پرلایت (50 % )، کوکوپیت (50 % ) + پوکه معدنی (50 % ) و پرلایت (50 % )+ پوکه معدنی (50 % ) بود. در طول آزمایش صفاتی از جمله طول ساقه، طول دمگل، طول شاخه، قطر پائین ساقه، قطر وسط ساقه، قطر دمگل، تعداد برگ، وزن تر، طول و قطر غنچه گل و عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفت. در پایان آزمایش نیز وزن خشک شاخه گل تعیین شد. همچنین غلظت پتاسیم، کلسیم و سدیم برگ ها وگلبرگ ها اندازه گیری شد. حجم زه آب خروجی هر گلدان و غلظت نیترات، پتاسیم و سدیم زه آب نیز تعیین گردید. نتایج نشان داد که گیاهان کاشته شده در بسترهای کوکوپیت و کوکوپیت + زئولایت دارای رشد رویشی بالائی بودند. اضافه کردن زئولایت به کوکوپیت سبب افزایش وزن خشک شاخه گل رز و درصد ماده خشک شاخه شد. اضافه کردن زئولایت به پرلایت سبب افزایش قطر پائین ساقه، وزن خشک شاخه و تعداد گل در بوته شد ولی غلظت پتاسیم برگ و غلظت پتاسیم زه آب را کاهش داد. افزودن زئولایت به لیکا سبب افزایش طول دمگل، طول غنچه و غلظت پتاسیم گلبرگ شد ولی حجم زه آب و غلظت پتاسیم زه آب را کاهش داد. افزودن کوکوپیت به پرلایت طول و قطر دمگل، قطر پائین ساقه، وزن تر و خشک شاخه، تعداد گل، غلظت پتاسیم و کلسیم گلبرگ را افزایش داد ولی سبب کاهش حجم زه آب خروجی گردید. افزودن کوکوپیت به لیکا سبب افزایش طول شاخه، وزن خشک شاخه، تعداد گل، غلظت پتاسیم و کلسیم گلبرگ شد و کاهش حجم زه آب خروجی از گلدان شد. ترکیب کردن پرلایت با لیکا سبب افزایش وزن خشک شاخه، درصد ماده خشک شاخه و تعداد گل نسبت به خالص هر کدام گردید و علاوه بر این صفات باعث افزایش طول دمگل، طول شاخه، طول غنچه گل و غلظت پتاسیم در گلبرگ و کاهش حجم زه آب خروجی نسبت به بستر لیکای شد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد که اضافه کردن زئولایت به کوکوپیت، پرلایت و لیکا توانسته است برخی خصوصیات گل را نسبت به بستر خالص آنها بهبود بخشد. همچنین افزودن کوکوپیت به پرلایت سبب تقویت تعدادی از صفات رویشی و تعداد گل می گردد. پیشنهاد می شود به ترتیب از بسترهای کوکوپیت + زئولایت، کوکوپیت و کوکوپیت + پرلایت به عنوان بستر کاشت استفاده گردد. کلمات کلیدی: بسترهای کاشت، رز شاخه بریده، کوکوپیت، پرلایت، لیکا، زئولایت

 

تأثیر بسترهای مختلف کاشت در گلخانه بر عملکرد و کیفیت گل رز شاخه بریده

یکی از مهم ترین نیازهای سیستم های هیدروپونیک دارای بستر، شناسایی یک بستر کاشت مناسب با استفاده از ترکیبات محلی (قابل دسترس و ارزان) است. بر همین اساس، هدف از این پژوهش، امکان جایگزین نمودن کوکوپیت به عنوان یک ماده وارداتی با مواد داخلی در ایران و تأثیر این بستر ها بر خصوصیات کمی و کیفی گل رز رقم ‘maroussia’ بود. بنابراین، آزمایشی گلخانه ای به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 9 بستر کاشت: کوکوپیت (100 درصد)، پرلایت (100 درصد)، پوکه معدنی (لیکا) (100 درصد)، کوکوپیت 75 درصد+ زئولایت 25 درصد، پرلایت 75 درصد+ زئولایت 25 درصد، پوکه معدنی 75 درصد+ زئولایت 25 درصد، کوکوپیت 50 درصد+ پرلایت 50 درصد، کوکوپیت 50 درصد+ پوکه معدنی 50 درصد و پرلایت 50 درصد+ پوکه معدنی 50 درصد بود. نتایج نشان داد که گیاهان کاشته شده در بسترهای کوکوپیت و کوکوپیت+ زئولایت دارای بهترین رشد رویشی و زایشی بودند. بیشترین تعداد گل در بوته در بسترهای کوکوپیت خالص (31/8) و کوکوپیت+ پرلایت (81/7) دیده شد که با بستر کوکوپبت+ زئولایت (87/6) تفاوت معنی داری نشان نداد. افزودن زئولایت به کوکوپیت، پرلایت و لیکا توانسته است طول غنچه گل و تعداد گل در بوته را نسبت به بستر خالص آنها بهبود بخشد. هم چنین افزودن کوکوپیت به پرلایت سبب تقویت وزن تر و خشک شاخه و تعداد گل شد. براساس نتایج آزمایش و فراوانی زئولایت در ایران، ترکیب 75 درصد کوکوپیت و 25 درصد زئولایت توصیه می گردد.

تأثیر تغذیه برگی قبل از برداشت با مقادیر و منابع مختلف کلسیم برعملکرد و کیفیت گل بریده رز رقم ایلونا

ماندگاری و کیفیت نامطلوب گل های بریده رز (rosa hybrida l.) در دوره پس از برداشت، از مشکلات تولید گل رز در اکثر گلخانه های ایران است. کلسیم یکی از مهمترین عناصر غذایی است که نقش مهمی در ماندگاری گل های بریده رز دارد. به منظور مطالعه تأثیر تغذیه برگی قبل از برداشت با مقادیر و منابع مختلف کلسیم بر عملکرد و شاخص های کیفی گل رز رقم ایلونا، آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو عامل غلظت کلسیم شامل صفر، 3/0 و 6/0 گرم در لیتر و منبع کودی شامل نیترات کلسیم (ca(no3)2.4h2o) و کلات کلسیم (ca-edta) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار از سال 1384 به مدت دو سال در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‏آباد دزفول اجرا گردید. نتایج نشان داد اگرچه تغذیه برگی سطوح کلسیم از منابع مختلف تأثیر معنی داری بر عملکرد و شاخص های کیفی هنگام برداشت گل رز از قبیل وزن تر و طول ساقه گل دهنده و طول و قطر جام گل نداشت، اما منجر به افزایش معنی دار (p< 0.01) ماندگاری گل رز به میزان 7/2 و 9/2 روز به ترتیب در سطوح 3/0 و 6/0 گرم در لیتر کلسیم شد که این مسئله به دلیل افزایش غلظت کلسیم در برگ ها و گلبرگ ها بود. تأثیر هر دو منبع نیترات کلسیم و کلات کلسیم در تأمین کلسیم مورد نیاز گل رز و افزایش طول عمر پس از برداشت یکسان بود. براساس نتایج این پژوهش، برای افزایش ماندگاری گل رز در طی دوره پس از برداشت، تغذیه برگی کلسیم با غلظت 3/0 گرم در لیتر از منبع نیترات کلسیم و یا کلات کلسیم در شرایط شمال خوزستان تحت شرایط پرورش گلخانه ای توصیه می شود.

تأثیر تیمارهای شیمیایی و ساکارز بر طول عمر پس از برداشت سه رقم گل شاخه بریده رز

به منظور بررسی تأثیر تیمارهای شیمیایی و ساکارز بر ماندگاری پس از برداشت گلهای شاخه بریده رز ( Rosa hybrida L. ) ارقام Bouing ، Creamly و Sena آزمایشی انجام گرفت. تیمارهای شیمیایی شامل آب مقطر (شاهد)، ساکارز 10 گرم در لیتر، ساکارز 10 گرم در لیتر + اسید سیتریک 100 میلی گرم در لیتر، ساکارز 10 گرم در لیتر + سولفات آلومینیوم 100 میلی‌گرم در لیتر، ساکارز 10 گرم در لیتر + تیوسولفات نقره (5/0 میلی مولار برای 2 ساعت) بودند. نتایج نشان داد که بهترین تیمار برای رقم Sena ، ساکارز + تیوسولفات نقره است که موجب افزایش وزن تر، جذب آب، قطر گل و طول عمر گل می‌شود. در حالیکه این تیمار برای رقم Creamly موجب سوختگی (سیاه شدن) نوک گلبرگها شد، هرچند دیگر فاکتورهای مورد اندازه‌گیری را بهبود بخشید. بهترین تیمار برای دو رقم دیگر اسید سیتریک + ساکارز بود. بهترین تأثیر سولفات آلومینیوم +ساکارز در رقم Sena دیده شد. این تیمار در رقم Creamly تأثیر چندانی نداشت و در رقم Bouing موجب کاهش طول عمر نسبت به شاهد شد.    

اثر سیتوکینین ها، ساکارز و 8-HQS بر کیفیت و طول عمر گل های شاخه بریده رز

در این آزمایش اثر تیمارهای مختلفی شامل محلول نگهدارنده (200 میلی گرم در لیتر ماده8- HQS همراه با 20 گرم در لیتر ساکارز) به تنهایی یا در ترکیب با بنزیل آدنین (BA) و تیدیازورون (TDZ) به صورت تیمار کوتاه مدت (پالسی) یا افشانه (اسپری) بر صفات مرتبط با پیری و همچنین طول عمر گل های شاخه بریده رز رقم رد جانت بررسی شد. تیمارهای محلول نگهدارنده و همچنین BA به میزان 25 میلی مولار بصورت تیمار کوتاه مدت بعلاوه محلول نگهدارنده موجب حفظ وزن تر نسبی و میزان آب گلبرگ و برگ، افزایش میزان جذب محلول، جلوگیری از کاهش کربوهیدرات‌های گلبرگ و برگ، جلوگیری از تخریب پروتئین های محلول گلبرگ و کلروفیل برگ ها در طی دوره آزمایش شدند. میزان آنتوسیانین گلبرگ ها و قطر گل ها در تیمار 25 میلی مولار BA بعلاوه محلول نگهدارنده بیشتر از محلول نگهدارنده به تنهایی بود. بیشترین طول عمر پس از برداشت گل ها نیز در دو تیمار فوق مشاهده گردید.با کاربرد سیتوکینین های مختلف بعلاوه محلول نگهدارنده نه تنها افزایشی در طول عمر گل ها نسبت به محلول نگهدارنده به تنهایی مشاهده نشد بلکه طول عمر آنها اندکی نیز کاهش یافت.

تعیین عوامل مؤثر بر ترویج بازاریابی گل و گیاهان زینتی

مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر ترویج بازاریابی گل و گیاهان زینتی صورت پذیرفت. جامعه آماری تحقیق 4920 نفر گلکار استان های تهران، مرکزی، گیلان، خوزستان و خراسان رضوی بود. از طریق نمونه گیری خوشه‌ای متناسب با حجم تعداد 234 گلکار به عنوان حجم نمونه تحقیق تعیین گردیدند. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که ترکیب خطی متغیرهای برنامه‎ریزی درخصوص کانال‎های دسترسی به بازار، دسترسی گلکاران به خدمات ارتباطی، راه‎اندازی بازارهای محلی، عدم استفاده از اطلاعات به دلیل شکل نامناسب آنها و ضرورت وجود کارشناس ترویج 6/45 درصد از تغییرات واریانس متغیر نوع تلقی گلکاران از بازار را تبیین می کند. همچنین ترکیب متغیرهای وضعیت زیرساخت‎ها، استفاده از فنون برداشت متناسب با الزامات بازار، دسترسی به دستگاه های درجه‎بندی محصول، مدیریت هزینه‎ های تولید و بازاریابی، تعیین نیازهای بازار هدف، مقرون به صرفه نبودن تولید، شناخت بازارهای جدید، اطلاع گل کاران از اصول شناساندن محصول، شکل مناسب انتشار اطلاعات، زمان مناسب انتشار اطلاعات، اطلاع از استانداردهای بازار، داشتن مهارت‎های حسابداری و مدیریت مالی، اطلاع از حواشی بازاریابی، طراحی و برنامه‎ ریزی کشت و بازاریابی گروهی در کل 3/87 درصد از تغییرات واریانس متغیر انتظارات گلکاران از ترویج را تبیین می نماید.

بررسی اثرات توسعه‌ی بازار حراج گل زینتی بر منافع عوامل بازاریابی،بازار گل رز شاخه‌بریده در اصفهان

هر چند که ایران در تولید گل و گیاهان زینتی مزیت‌های فراوانی دارد، ولی چالش‌ها و نارسایی‌هایی مانند نوسان فصلی قیمت‌ها، نقص اطلاعات بازار، ناکارایی شبکه‌ی بازاریابی و سرانجام نبود تعادل عرضه و تقاضا و ضایعات زیاد، بر بازار سنتی این محصولات حاکم است. در این مطالعه به مقایسه‌ی این بازار با شرایط حضور بازار حراج گل پرداخته شده است. در این راستا، گل رز شاخه‌بریده و استان اصفهان به ترتیب به عنوان محصول و منطقه‌ی مطالعه انتخاب شد. نمونه‌ی مورد مطالعه در برگیرنده‌ی عوامل گوناگون بازاریابی شامل تولیدکننده، واسطه‌ها، عمده‌فروش و خرده‌فروش بود که اطلاعات آن‌ها در طول سال 1387 جمع‌آوری شد. هم‌چنین، اطلاعات مرتبط با بازار حراج گل به دلیل نبود این گونه بازارها برای گل و گیاه در داخل کشور، بر اساس تجارب جهانی به دست آمده از تشکیل این بازار و تطبیق این شرایط با وضعیت جاری بازار داخلی، شبیه‌سازی و در پایان،‌ قیمت‌های پیش‌نهادی گل رز در این بازار، براساس قواعد تیوری‌های بازی در بازارهای حراج هلندی برآورد شد. برای مقایسه‌ی دو بازار سنتی و حراج گل رز، از معیارهای اقتصادی و بازاریابی استفاده شد که مهم‌ترین آن‌ها حاشیه و کارایی بازاریابی بود. نتایج مطالعه نشان داد که با تبدیل بازار سنتی به بازار حراج گل، کل حاشیه‌ی سود عوامل بازاریابی به میزان معناداری افزایش خواهد یافت و معیارهای بازاریابی اصلاح می‌‌شود. پیش‌بینی می‌‌شود که اصلاح این معیارها با طراحی بازار حراج برای دیگر انواع گل و نقاط مختلف کشور، منافع بیش‌تری را به هم‌راه داشته باشد. در این خصوص، سرمایه‌گذاری در بازارهای حراج نه تنها برای گل رز شاخه‌بریده بلکه برای تمامی انواع گل‌ها توسط ارگان‌های دولتی و بخش خصوصی توصیه می‌شود. به این ترتیب، ایران خواهد توانست موقعیت تجاری خود را در بازار جهانی گل و گیاهان زینتی ارتقا دهد.

تأثیر پتاسیم و کلسیم در محلول غذایی بر حساسیت گل بریده رز به بیماری کپک خاکستری

کپک خاکستری، ناشی از قارچ botrytis cinerea ، یکی از بیماری های مهم گل بریده رز در گلخانه های ایران است. به منظور بررسی تأثیر غلظت های مختلف پتاسیم و کلسیم در محلول غذایی بر حساسیت گل بریده رز به این بیماری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو عامل غلظت پتاسیم و کلسیم در محلول غذایی در چهار تکرار در گلخانه آب‏کشت مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد از سال 1386 به مدت یک سال انجام شد. سطوح پتاسیم شامل 0/1، 0/5 و 0/10 میلی‏مولار و سطوح کلسیم شامل 6/1 و 8/4 میلی‏مولار بود. در طول دو دوره گل دهی متوالی مایه زنی گل های رز برداشت شده با سوسپانسیون 104 اسپور در میلی لیتر جدایه b. cinerea انجام شد و پس از آن اندازه‏گیری حساسیت گل ها به کپک خاکستری صورت گرفت. نتایج نشان داد کاربرد پتاسیم در محلول غذایی به مقدار 0/10 میلی مولار منجر به افزایش معنی دار (01/0 p <) شدت بیماری کپک خاکستری گل رز (4/30 درصد/ روز) در مقایسه با سطوح 0/1 میلی مولار (8/24 درصد/ روز) و 0/5 میلی مولار (2/26 درصد/ روز) آن شد که این مسأله به دلیل کاهش غلظت کلسیم گلبرگ ها بود. هم بستگی مثبتی بین نسبت پتاسیم به مجموع کاتیون های موجود در محلول غذایی و میزان بیماری (*94/0r =) دیده شد. هم چنین با افزایش میزان کلسیم در محلول غذایی از 6/1 به 8/4 میلی مولار، شدت بیماری از 6/29 به 6/24 درصد/ روز کاهش یافت (01/0 p <). بنابراین کاربرد متعادل پتاسیم و کلسیم در محلول های غذایی (به ترتیب 0/5 و 8/4 میلی مولار) برای تولید گل رز در شرایط آب‏کشت برای جلوگیری از اثرات ناهمسازی بین آنها و کاهش خسارت بیماری کپک خاکستری گل رز توصیه می شود.

نقش آسکوربیک اسید در کنترل پراکسیده شدن لیپیدها و به تأخیر انداختن پیری در گلهای بریده رز رویال کلاس

در این پژوهش، تأثیر آسکوربیک اسید در کنترل پراکسیده شدن لیپید­ها و به تأخیر انداختن پیری گلهای رز رقم رویال کلاس ارزیابی گردید. گلها به مدت 12 ساعت با آسکوربیک اسید 100 پی پی ام تیمار شدند. از آب مقطر به عنوان شاهد استفاده شد. صفاتی چون عمر ماندگاری، وزن تر، جذب آب، پراکسیده شدن لیپید­ها، میزان آنتوسیانین، فنل کل و پروتئین کل در مرحله غنچه، باز شدن کامل و پیری گلها اندازه گیری گردید. بر اساس نتایج جذب آب، وزن تر و ماندگاری در گلهای تیمار شده با آسکوربیک اسید نسبت به شاهد افزایش یافت. میزان پروتئین، آنتوسیانین و فنل کل به تدریج با پیر شدن گلها کاهش پیدا کرد. اما تیمار با آسکوربیک اسید در مقایسه با شاهد مانع از کاهش شدید این ترکیبات در ضمن پیری گردید. میزان پراکسیداسیون لیپید­ها با پیری گلها افزایش یافت. آسکوربیک اسید با جلوگیری از افزایش پراکسیده شدن لیپیدها پیری را در گلهای رز به تأخیر انداخت. در مجموع، آسکوربیک اسید به عنوان یک آنتی اکسیدان ممکن است با سم زدایی رادیکالهای آزاد اکسیژن پیری را به تأخیر اندازد.