خاک پرلیت نوعی از سنگ آتشفشانی است که حاوی عنصر اصلی خاک، یعنی سیلیس می باشد و در دسته شیشه‌های آتشفشانی طبقه بندی می‌شود. این خاک در صورت حرارت دیدن به مقدار لازم، بین ۴ تا ۳۰ برابر حجم اولیه خود منبسط می شود. پرلیت از کلمه پرل به معنی مروارید گرفته شده است.
پرلیت خام، شامل ۳ الی ۶ درصد آب می باشد و بر اثر حرارت در دماهای بالا، آب موجود در ساختار سنگ خام پرلیت، تبخیر شده و میلیون‌ها حباب بسیار ریز در ساختار پرلیت تشکیل می شود. بدین شکل پرلیت به ساختاری متخلخل تبدیل شده و حجم دانه های آن به شدت افزایش یافته و رنگ آن از سیاه یا خاکستری تیره به سفید تغییر می کند. از دیگر عناصر تشکیل دهنده در ساختار پرلیت، می توان به آلومینیوم، سدیم، کلسیم، پتاسیم، منگنز و آهن اشاره کرد.
ویژگی‌های خاک پرلیت منبسط شده
- مقدار pH بین 2.6 الی 7
- میزان نمک موجود در آن کم است
- دارای وزن سبک
- رنگ سفید
- سطح زیاد
- عایق صوت
- عایق حرارت
- پایدار در برابر مواد شیمیایی
- مقاومت بالا در برابر آتش (نسوز)
- تخلخل بالا
- استریلیزه و عاری از هر گونه ناخالصی های ارگانیک شامل انواع میکروارگانیسمها
از کاربردهای پرلیت می توان در صنایع مختلفی مانند کشاورزی، ساختمان‌سازی، صنعت داروسازی، تصفیه آب استخر‌های شهری و … نام برد.
دسته بندی خاک پرلیت از لحاظ اندازه
- دانه های پرلیت کوچکتر از سه (0- 3) میلی‌متر
- دانه های پرلیت کوچکتر از شش (0-6) میلی‌متر
- دانه های پرلیت بین (2-6) میلی‌متر
از دانه های (0-6) میلی متر می‌توان برای رشد محیط کشت یا برای بهبود خاک استفاده کرد. اگر می‌خواهید از پرلیت برای بسترهای معدنی یا خاک گلدان خود به تنهایی استفاده کنید، اندازه دانه 2-6 میلی متر باید انتخاب شود.
